६ कात्तिक, काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो दोस्रो कार्यकालमा पहिलो पटक रूसविरुद्ध महत्त्वपूर्ण प्रतिबन्धहरूको घोषणा गरेका छन्। राष्ट्रपति ट्रम्पले ओभल अफिसमा नेटोका महासचिव मार्क रुट्टेसँगको भेटका क्रममा यो घोषणा गरेका हुन्।
प्रतिबन्धहरूले रूसका दुई ठूला तेल कम्पनीहरू रोस्नेफ्ट र लुकओइललाई निशाना बनाएको छ। युक्रेन युद्ध समाप्त गर्न रूसमाथि दबाब बढाउने उद्देश्यका साथ अमेरिकाद्वारा चालिएको एउटा ठूलो आर्थिक कदमका रूपमा यसलाई विश्लेषण गरिएको छ ।
अमेरिकी अर्थ मन्त्रालयले रूसका दुई सबैभन्दा ठूला तेल कम्पनीहरू रोसनेफ्ट र लुकोइलमाथि प्रतिबन्ध लगाएको जानकारी दिंदै यी प्रतिबन्धहरूको सीधा उद्देश्य रूसको युद्ध मेसिनका लागि राजस्व जुटाउने र उसको कमजोर अर्थतन्त्रलाई सहयोग गर्ने क्षमतालाई कम गर्नु हो। युक्रेनमाथि पूर्ण(स्तरीय आक्रमण गरेपछि अमेरिकाले रूसी ऊर्जा क्षेत्रमाथि चालेका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कदमहरूमध्ये यो पनि एक हो।
रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग बुडापेस्टमा गर्ने भनिएको भेटवार्ता असफल भएपछि ट्रम्पको पुटिनप्रतिको असन्तुष्टि नयाँ स्तरमा पुगेको देखिन्छ।
रूसी अधिकारीहरूले युद्ध अन्त्य गर्न कुनै सम्झौता गर्ने मनसाय नदेखाएपछि ट्रम्पले पुटिनसँगको भेटको योजना स्थगित गरेका थिए। नेटोका महासचिव मार्क रुट्टे युक्रेनलाई समर्थन जारी राख्न युरोपेली नेताहरूको गठबन्धनको तर्फबाट ट्रम्पसँग भेट्न वासिङ्टन आएका थिए। ट्रम्पले रुट्टेलाई भेटे लगत्तै यी प्रतिबन्धहरूको घोषणा गर्नुलाई युक्रेनको समर्थनका लागि महत्त्वपूर्ण कदम मानिएको छ।
अर्थमन्त्री स्कट बेसेन्टले रूसलाई हत्याहरू रोक्न र तत्काल युद्धविराम गर्न आह्वान गरेका छन् । उनले भने, ‘राष्ट्रपति पुटिनले यो निरर्थक युद्ध अन्त्य गर्न अस्वीकार गरेपछि अर्थ मन्त्रालयले क्रेमलिनको युद्ध मेसिनरीलाई वित्तपोषण गर्ने रूसका दुई सबैभन्दा ठूला तेल कम्पनीहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाइरहेको छ।’
बेसेन्टले अर्थ मन्त्रालय राष्ट्रपति ट्रम्पको युद्ध समाप्त गर्ने प्रयासहरूलाई समर्थन गर्न, आवश्यक भएमा थप कारबाही गर्न तयार रहेको बताए । उनले सहयोगी देशहरूलाई पनि यी प्रतिबन्धहरूको पालना गर्न आग्रह गरे।
यी प्रतिबन्धहरूको परिणामस्वरूप, रोसनेफ्ट र लुकोइलका अमेरिकामा रहेका सबै सम्पत्तिहरू जफत गरिएका छन्।
यसका अतिरिक्त, अमेरिकी नागरिकहरूलाई यी कम्पनीहरूसँग कुनै पनि प्रकारको वित्तीय लेनदेन गर्नमा पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ। रोसनेफ्ट र लुकोइलको ५० प्रतिशत वा सोभन्दा बढी स्वामित्व भएका सबै संस्थाहरूमा पनि प्रतिबन्धहरू लागू हुनेछन् । जुन विदेशी वित्तीय संस्थाहरूले जानीजानी यी तोकिएका संस्थाहरूसँग महत्त्वपूर्ण लेनदेन गर्छन्, उनीहरूमाथि द्वितीयक प्रतिबन्धहरू लाग्ने जोखिम रहने चेतावनी अमेरिकाले दिएको छ ।
अमेरिकी कारबाहीमा रोसनेफ्ट र लुकोइलका रूसमा रहेका धेरै सहायक कम्पनीहरूलाई पनि प्रतिबन्धित गरिएको छ। यी कम्पनीहरुसँग भारतले पनि तेल किन्ने गर्छ । भारतबाट नेपालले तेल किन्छ । त्यसकारण यस्ता कम्पनीहरुमाथि अमेरिकी प्रतिवन्धले विश्वभर असर पर्ने विश्लेषण गरिएको छ ।
