काठमाडौं । गर्मीयामको सुरुवात सँगै बजारमा तरबुजाको माग धेरै हुन्छ । रसिलो यो फल गर्मीमा धेरैले खान रुचाउँछन् ।
गर्मी मौसममा तरबुजा अधिकांशको रोजाइमा पर्ने फल हो र तरबुजामा ९५ प्रतिशत पानी हुनुका साथै भिटामिन तथा विभिन्न खाले लवण पनि प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ ।
यसले शरीरलाई शीतल बनाउने, शरीरमा डिहाइड्रेसनको खतरा कम गर्नेको साथै मुटु, मृगौला तथा रगत सम्बन्धि विभिन्न रोगको जोखिम पनि कम गर्ने विज्ञहरु बताउँछन् ।
कम वजन गर्न चाहनेहरुका लागि समेत तरबुजाको सेवन हितकारी हुन्छ यसका साथै क्यालोरी तथा चिनीको मात्रा निकै न्यून हुन्छ । साथै तरबुजा एन्टिअक्सीडेन्ट र भिटामिन सी को पनि राम्रो श्रोत हो ।
गर्भवती महिला र तौल घटाउन खोज्नेहरूलाई पनि नियमित रूपमा तरबुजा खाने सल्लाह दिइन्छ। तरबुजा एक स्वस्थ र स्वादिष्ट फल हो भन्नेमा कुनै शंका छैन।
यति हुँदाहुँदै पनि तरबुजाको अत्यधिक सेवनले हाम्रो स्वास्थ्यमा ठूलो क्षति पुर्याउन सक्छ । केही विज्ञहरूले राति पनि तरबुजा नखान सल्लाह दिन्छन्।
पाचनसँग समस्या
हेल्थलाइनको रिपोर्ट अनुसार धेरै तरबुजा खाँदा ग्यास, पखाला वा पेट फुल्ने जस्ता समस्या हुन सक्छ। वास्तवमा, पोषणविद्हरूले तरबुजालाई यसको फ्रक्टोज सामग्रीको कारणले उच्च खाना मान्छन्।
फ्रक्टोज एक मोनोसेकराइड वा साधारण चिनी हो जसको अधिक सेवनले पेट फुल्ने समस्या हुन सक्छ। त्यसैले डाक्टरहरूले यसलाई राती खानु हुँदैन भनेका छन् ।
रक्त सञ्चारको स्तर
तरबूज एक उच्च ग्लाइसेमिक इन्डेक्स (GI) खाना हो। यसको अनियमित सेवनले रगतमा चिनीको मात्रा द्रुत रूपमा बढाउन सक्छ।
यदी तपाई मधुमेहबाट पीडित हुनुहुन्छ भने यसलाई धेरै सावधानीपूर्वक सेवन गर्नुपर्छ। यसमा पाइने प्राकृतिक चिनीको मात्राले मधुमेह रोगीहरूलाई गाह्रो बनाउन सक्छ।
छाला परिवर्तन
एक अध्ययनका अनुसार तरबुजाको अत्यधिक सेवनले छालाको रंग परिर्वतन गर्छ । जुन एक प्रकारको क्यारोटेनेमिया हो।
लाइकोपीन दुबै एक एन्टिअक्सिडेन्ट र एक वर्णक हो जसले तरबुजा सहित धेरै फलफूल र तरकारीहरूलाई रातो रंग दिन्छ। लाइकोपीनको अत्यधिक खपतले छालाको रङमा परिवर्तन ल्याउन सक्छ।
तौल वृद्धि वा मोटोपना
तरबुजा खान धेरै स्वादिलो हुन्छ तर यसमा प्राकृतिक चिनीको मात्रा धेरै हुन्छ।
विज्ञहरू भन्छन् कि चिनी सामग्रीको अत्यधिक खपतले वजन बढाउन सक्छ। तर, यो समस्या रातीमा पाचन प्रणाली सुस्त हुँदा मात्र हुन सक्छ। दिनको समयमा यसको खपतले कुनै ठूलो हानि गर्दैन।
आजतक