काठमाडौं । शहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्नेहरु धेरैको खाजाको रोजाई पर्ने खाजा हो मःमः । हुनपनि मम नेपालीहरूमाझ लोकप्रिय खाजा बनेको छ ।
छिटो मिठो भएकाले पनि मानिसहरूको रोजाईमा मःमः पर्ने गरेको हो । तर स्वास्थ्यको हिसाबले मःमः गतिलो कुरा हैन । यदि हामी भारतको कुरा गर्छौं भने, मःमः उत्तर भारतको लोकप्रिय स्ट्रीट फूड हो, जुन पछिल्लो दशकदेखि सडक खानाको राजा बनेको छ।
चिकित्सकहरूका अनुसार, अत्यधिक मात्रामा फास्टफूड खाँदा युवामा उच्च रक्तचापको समस्या निकै बढिरहेको छ ।
तनावपूर्ण जीवनशैली, अनियमित खानपान, फल र तरकारीको साटो मम जस्ता फास्टफूडको सेवन, चिल्लो र नूनिलो खानेकुरा खाने बानी, निष्क्रिय जीवनशैलीका कारण रक्तचापको समस्या बढिरहेको छ ।
मःमः सजिलै उपलब्ध छ र यसलाई बनाउनको लागि पोर्टेबल स्टीमर बाहेक यो स्वादिष्ट स्टफिंगको साथ सबै उद्देश्यको पीठोको तहबाट बनेको हुन्छ । आजकल बजारमा धेरै प्रकारका ममहरु पनि पाइन्छ ।
ममहरू सबैलाई मनपर्छ, तर के तपाईलाई थाहा छ यो हाम्रो स्वास्थ्यको लागि हानिकारक छ। विभिन्न मसलादार चटनी र सससँग खाइने तरकारी वा ननवेज स्टफिङले भरिएको नरम मैदा बल स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छ र यसले लामो समयसम्म शरीरमा गम्भीर क्षति पुर्याउन सक्छ ।
मःमः पकाउनेदेखि लिएर यसमा दिइने चटनी र ससेजसम्म विभिन्न कारणले यसलाई स्वस्थकर मानिँदैन । तसर्थ, यस लेखमा हामी मम खानु स्वास्थ्यको लागि किन ठीक छैन र यसको साइड इफेक्ट के हुन सक्छ भनेर बताउनेछौं।
ममसको माथिल्लो तह सबै उद्देश्यको पीठोबाट बनाइन्छ, जुन रेशादार चोकर हटाएपछि अन्नको स्टार्च भाग हो। केही ब्लीच रसायनहरू यस स्टार्च भागमा थपिन्छन्। मैदामा एलोक्सन रहेको पनि विज्ञहरुको दाबी छ । यो रसायनले पीठोलाई नरम राख्छ।
सबै उद्देश्यको पीठोमा थपिएको ब्लीच रसायनले प्यान्क्रियाजलाई ठूलो क्षति पुर्याउँछ, इन्सुलिन उत्पादन गर्ने क्षमतालाई असर गर्छ। यी ब्लीचिङ प्रयोगशालामा परीक्षणका लागि प्रयोग गरिन्छ। एलोक्सन रसायन प्यान्क्रियाजको लागि हानिकारक छ र मधुमेहको लागि जिम्मेवार हुन सक्छ।
खराब गुणस्तर सामग्री
मःमःमा प्रयोग हुने तरकारी र कुखुरालाई लामो समयसम्म राखेमा बिग्रन्छ, यस्ता सामग्रीबाट बनेको मःमः खानुभयो भने पक्कै बिरामी पर्नुहुनेछ ।
विभिन्न आउटलेटहरूमा उपलब्ध अधिकांश कुखुराका उत्पादनहरूमा E. coli ब्याक्टेरिया उच्च मात्रामा पाइन्छ। यो विष जस्तै हो र गम्भीर रोगहरु को जोखिम बढाउँछ।
मसालेदार चटनी खतरनाक छ
रातो खुर्सानीलाई स्वास्थ्यका लागि निकै फाइदाजनक मानिन्छ तर प्रशोधन गरेर त्यो रातो खुर्सानीमा केही मिसाइएको छैन भने मःमः बेच्नेहरूले खुर्सानीको गुणस्तरको चिन्ता नगरी बजारबाट सस्तो वा स्थानीय खुर्सानीको धुलो किनेर त्यसको चटनी बनाउँछन् । यस्तो चटनी खाँदा पाइल्सरपाइल्स हुने खतरा रहन्छ ।
मोनो-सोडियम ग्लुटामेटले मोटोपना बढाउँछ
स्वादको लागि मोमोसमा मोनो-सोडियम ग्लुटामेट (MSG) थपिन्छ। यो प्राकृतिक रूपमा केहि खानाहरूमा पाइन्छ ।
तर प्रशोधित खानाहरूमा अलग-अलग मिसाइन्छ। सोडियम ग्लुटामेट एक सेतो क्रिस्टल पाउडर हो।
जसले मोटोपनाको जोखिम मात्र बढाउँदैन, तर स्नायु विकार, पसिना, छाती दुख्ने, वाकवाकी र मुटुको धड्कन बढ्ने जस्ता स्वास्थ्य जोखिम पनि निम्त्याउन सक्छ।
चिप्स, प्याकेज गरिएको सूप, डिब्बाबंद खाना जस्ता प्रशोधित खानामा एमएसजी उच्च मात्रामा पाइन्छ।
खतरनाक टेपवार्म को स्रोत
मोमोमा बन्दागोभीको स्टफिङ हुन्छ, जसलाई राम्ररी पकाइएन भने ट्यापवार्म स्पोर्स हुन सक्छ, जुन मस्तिष्कमा पुग्न सक्छ। यो बन्दागोभीमा बस्ने कीरा हो, जसले स्वास्थ्यमा हानी पुर्याउन सक्छ।
नपाकिएको र नधोइएका तरकारीहरूले हानी गर्छ
बजारमा पाइने तरकारी गुणस्तरहीन हुने र यसमा ब्याक्टेरियाको मात्रा धेरै हुन्छ । अब यिनीहरूलाई नधोइकन प्रयोग गरियो भने यसले शरीरमा धेरै खतरनाक ब्याक्टेरिया बोक्छ ।
जसले शरीरलाई धेरै नोक्सान पुर्याउँछ। सडक खाना खानेहरूले भीडका कारण तरकारी राम्ररी सफा गर्दैनन् भन्ने कुरा तपाईलाई राम्ररी थाहा होला।
आजतक
