काठमाडौं । प्रविधि क्षेत्रलाई विश्वमा सबैभन्दा सुरक्षित जागिरका रुपमा विश्लेषण गरिँदै आएको छ । जागिरको सुरक्षाको हिसाबले उत्कृष्ट मानिए पनि पछिल्लो समयको गतिविधिले प्रविधि क्षेत्रका कर्मचारीहरु ढुक्क हुने अवस्था भने छैन ।
सामाजिक संस्था फेसबुकको माउ संस्था मेटा, ट्विटर, अमेजोन, माइक्रोसफ्टलगायतका कम्पनीहरुले अहिले आफ्ना कर्मचारीहरुलाई निकालिरहेका छन् ।
किनकी विश्वका विभिन्न जायन्ट टेक कम्पनीहरुले धमाधम कर्मचारी कटौती गरिरहेका छन् । शनिबार मात्र गुगलको अविभाबक कम्पनी अल्फाबेटले १२ हजार कर्मचारीलाई जागिरबाट निकाल्ने घोषणा गरेको छ ।
त्यस्तै केही दिन अघि माइक्रोसफ्टले १० हजार कर्मचारीलाई बिदा गर्ने निणर्य गरेको थियो । अमेजनले १८ हजार जागिर कटौतीको घोषणा गरिसकेको छ ।
कोरोना महामारीको पहिलो दुई वर्षमा ठूलो मात्रामा भर्तीको चहलपहलपछि एप्पल, मेटा तथा अमेजनलगयत कम्पनीहरुले क्रमशः आफ्नो पाठ्यक्रम उल्टाए ।
२०२२ मा गत वर्ष १००० भन्दा बढी प्राविधिक कम्पनीहरूबाट कम्तिमा १५४०० ले अफ भएको थियो । ले अफ एफएसवाई नामक वेबसाइटको अनुसार मार्च २०२० देखि टेक लेअफहरू ट्र्याक गर्दैछ। जसअनुसार २०२२ मा मात्र २६,००० भन्दा बढी कर्मचारी कटौती रेकर्ड गरिएको, २०२३ मा द्रुत क्लिपमा जारी छ।
सो वेवसाइट अनुसार मेटाले ११०००, अमेजन १००००, सिस्को ४१००, कार्वाना ४०००, ट्विटर ३७०० कर्मचारी कटौती गरेका छन् ।
प्राविधिक कम्पनीका उत्पादनमा कोलम्बिया बिजनेस स्कूलका व्यवसायका सहयोगी प्रोफेसर ड्यानियल केउमका अनुसार उच्च ब्याज दरले पनि कटौतीमा बिहेष भूमिका खेल्छ।
उनका अनुसार कर्मचारी कटौती वास्तवमै एक प्रकारको पुन सामान्यीकरण हो । यी कम्पनीहरुले आवश्यकता भन्दा बढी कर्मचारी भर्ती गरेका कारण अहिले या अवस्था आएको बताउँछन् ।
मार्जिनलाई बलियो बनाउन र लगानीकर्ताको चिन्तालाई शान्त पार्न बिक्रीको बृद्धि सुस्त भएको समयमा, ठूला अमेरिकी टेक्नोलोजी फर्महरूले महामारी युगको अतिक्रमणलाई उल्टाउँदै, आगामी केही महिनाहरूमा उनीहरूको फूलेको कार्यबल र लागतलाई कम गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, विश्लेषकहरूले भने।
टेक कम्पनीहरुको राजस्व घट्नु नै कर्मचारी कटौंतीको प्रमुख कारण भएको पाइएको छ । उच्च ब्याज दरले उपभोक्तामाहरुले कम पैसा खर्च गरिरहेका छन् ।
जसले कम्पनीहरूको राजस्वमा सिधा प्रभाव पारेको हो । त्यसो त पछिल्लो समय रोवोटहरुले कम लागतमा मानिसहरुले जस्तै काम गर्न थालेपछि पनि कम्पनीहरुले कम कर्मचारी राख्ने जोखिम भने देखिन्छ ।