काठमाडौं, ५ असार । स्वीट्जरल्यान्डको केन्द्रीय बैंक (स्वीस नेसनल बैंक) मा नेपालीको सम्पत्ति बढेको छ । पछिल्लो सार्वजनिक वार्षिक विवरण अनुसार सन् २०२० सम्ममा त्यहाँ नेपालीले राखेको रकम आधा खर्ब रुपैयाँ नजिक पुगेको हो ।
सन् २०१९ मा स्वीस बैंकमा २२ अर्ब ७३ करोड बचत गरेका नेपालीको गतसाता सार्वजनिक गरिएको विवरणमा अहिलेको विनिमय दरअनुसार ४६ अर्ब ६४ करोड बचत रुपैयाँ रहेको उल्लेख छ ।
नेपालमा द्धन्द्ध शुरू भएकै वर्ष सन् १९९६ अर्थात् २०५२ सालदेखि नेपालीले स्वीस बैंकमा रकम जम्मा गर्न थालेको देखिन्छ ।
स्वीस नेशनल बैंकले विवरण अनुसार, पहिलो वर्ष १ करोड १० लाख ४२ हजार स्वीस फ्र्यांक अर्थात् १ अर्ब २४ करोड ७७ लाख ४६ हजार रुपैयाँ बचत गरेको देखिन्छ ।
द्धन्द्धकालको १० वर्षे अवधिमा २४ करोड २ लाख ७२ हजार स्वीस फ्र्यांक (२७ अर्ब १५ करोड ७ लाख ३६ हजार रुपैयाँ) नेपालीले स्विस बैंकमा रकम जम्मा गरेका छन् । द्धन्द्ध सकिएपछिका रकम बचत बढ्दै गएको छ ।
नेपालको कानुनले नेपाली नागरिकलाई विदेशी बैंकमा रकम जम्मा गर्न वर्जित गरेको छ। विदेशमा लगानी गर्न प्रतिबन्ध लगाउने ऐन, २०२१ र विदेशी विनिमय (नियमित गर्ने) ऐन, २०१९ ले स्पष्ट रुपमा विदेशी बैंकमा रकम राख्न नपाउने व्यवस्था गरेको छ।
विदेशमा लगानी गर्न प्रतिबन्ध लगाउने ऐन, २०२१ को दफा ३ मा भनिएको छ–‘यो ऐन प्रारम्भ भएपछि कसैले विदेशमा कुनै किसिमको लगानी गर्न हुँदैन।’
सन् २०२० मा भारतीयले स्वीस बैंकमा २०,७०० करोड भारु बचत गरेको पनि जनाइएको छ । भारतीय बचत १३ वर्ष यताकै उच्च रहेको अन्तर्राष्ट्रिय संचारमाध्यमले जनाएका छन् ।
स्विट्जरल्यान्डमा सन् १८५४ मा ‘स्वीस बैंक कर्पोरेशन’ का रूपमा स्थापित स्विस बैंकका शाखा ५० देशमा छन् । स्वीस बैंकले आफ्नो बारेमा ‘उच्चस्तरको गोपनीयता र कम स्तरको वित्तीय जोखिमको व्यवस्था गरेको’ दाबी गरेको छ ।
आयस्रोत नखोजिने र लगानीकर्ताको विवरण सार्वजनिक नगर्ने भएकाले गैरकानूनी आर्जन यस बैंकमा जम्मा गर्न सहज मानिन्छ । स्विट्जरल्याण्डको अनलाइन पत्रिका स्विस इन्फो न्यूज डट सिएच का अनुसार, ‘खासगरी सम्बन्धविच्छेद (डिभोर्स), गम्भीर आपराधिक कार्य, बैंक टाट पल्टिंदा, अंशबन्डा गर्दा प्राप्त रकम यो बैंकमा मौज्दात गर्नु सुरक्षित मानिन्छ ।’