काठमाडौं । लामो समयदेखि प्लाष्टिकजन्य फोहोरको विसर्जनका लागि ठोस समाधान भेटिएको छैन् । यद्यपि यस विषयमा विश्वभरका वैज्ञानिकहरू लामो समयदेखि प्रयासरत थिए र धेरै खोजहरू पनि भइरहेका थिए । प्लाष्टिक प्रदुषण विश्वकै एक ठूलो चुनौती हो ।
२०४० सम्म, अनुमानहरूले संकेत गर्दछ कि ७१० मिलियन टन ठोस प्लास्टिकको फोहोरले पृथ्वीको पारिस्थितिक प्रणाली, महासागर, नदी र जमिनमा अवरोध गर्नेछ। विश्वको टाउको दुखाई बनेको प्लाष्टिकलाई रचनात्मक रुपमा कसरी पुन: प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने अनुसन्धान तथा अभ्यास विभिन्न कम्पनीहरुले गरिरहेको पाइन्छ ।
यसै बीचमा लस एनजल्समा रहेको एक कम्पनीले प्लाष्टिकको फोहोरलाई सदुपयोग गर्ने योजना अघि सारेको छ । सो बाइफ्युजन स्टार्टअप कम्पनीले पुन: प्रयोग गर्न नसकिने प्लाष्टिकहरु संकलन गर्नेछ ।
२०१७ मा स्थापना भएको सो कम्पनीले प्लाष्टिकलाई ब्लकमा रुपान्तरण गर्ने मेसिन तयार गरेको छ । जुन समान आकारका हुन्छन् र ती निर्माण कार्यमा प्रयोग गर्न मिल्ने कंक्रिट ब्लक जस्तै हो ।
रिसाइकल गर्न नसकिने चीजहरू जस्तो कलम, टुथब्रसलगायत सामग्रीहरु प्रयोगमा ल्याइने कम्पनीका सिईओ हेइदि कुजावाले बताइन् ।
हाम्रो टेक्नोलोजीको बारेमा चाखलाग्दो कुरा यो हो कि हामीले विशेष गरी, पूर्ण रूपमा हाम्रो प्रणालीलाई कम मूल्यको वरिपरि डिजाइन गरेका छौं, उनले भनिन् कुनै मूल्यको सामान छैन, सबै चीजहरू जुन पुन प्रयोग गर्न सकिँदैन।
प्लाष्टिकको फोहोरको खोजी गर्दा कुजावाले सात प्रकारका प्लाष्टिक हुन्छन् जसमध्ये दुई वटा मात्रै रिसाइकल गर्न सकिन्छ भन्ने थाहा पाइन् । ‘पहिले चीन र अन्य ठाउँमा गएर हामीबाट किन्ने गर्थे,’ उनले भनिन् । २०१७ देखि त्यो प्लाष्टिकलाई जलाउँदै वा गाड्दै आएको उनले जानकारी दिइन् ।
ब्लकर सिस्टम भनिने मेसिनले छाडिएको फोहोरलाई क्रमबद्ध वा पूर्व धोई नगरीकन बिल्डिङ ब्लकहरूमा रूपान्तरण गर्छ । फोहोर जम्मा गरेपछि, प्लाष्टिकलाई टुक्रा टुक्रा पारेर स्टीम र कम्प्रेसन प्रयोग गरेर ठोस ब्लकहरूमा फ्यूज गर्न मात्र मिनेट लाग्छ। ब्लकहरू वा फिलरहरू बिना बनाइन्छ २२ पाउन्ड प्लास्टिकले २२ पाउन्ड बाइब्लक ईटाहरु तयार गर्छ ।
‘हामीले खोक्रो सिमेन्ट ब्लकको आयामहरू वरिपरि हाम्रा बाइब्लकहरू मोडेल गरेका छौं,प्रत्येक एक १६ इन्च ८ इन्च गुणा ८ इन्च एकाइ हो,’ कुजावाले भने, र प्रत्येक इट्टा मानक सिमेन्ट ब्लक भन्दा लगभग १० पाउण्ड हल्का हुन्छ। सिमेन्ट ब्लकमा रिबार हुन्छ, तर बाइब्लकले ले पोष्ट टेन्सनिङ भनिने विधि प्रयोग गर्छ, जसलाई स्टिल रड चाहिन्छ।
निर्माण सामग्रीको लागि दिगो विकल्पको रूपमा, पुन प्रयोग गरिएको प्लास्टिकलाई व्यावसायिक, आवासीय र पूर्वाधार परियोजनाहरूमा प्रयोग गर्न सकिन्छ, कुजावाले भने। यस उद्देश्यका लागि, व्यवसायले स्थानीय सरकार, नगरपालिका र निगमहरू लगायत अन्य संस्थाहरूसँग साझेदारी गर्न चाहन्छ।
यसले पहिले नै यसको ब्लकर प्रणाली दुवै बेचिरहेको छ र बाइब्लकहरू पूरा गरिसकेको छ तर हालसम्म ग्राहकहरू वा बिक्री नम्बरहरू निर्दिष्ट गर्न अस्वीकार गरेको छ।
उनले भनिन्, अन्तिम लक्ष्य भनेको ब्लकर प्रणालीलाई विश्वभरका समुदायहरूमा लैजाने र उनीहरूलाई स्थानीय निर्माण परियोजनाहरूमा प्रयोगको लागि प्लास्टिक फोहोरलाई पुनस् प्रयोग गर्न सक्षम पार्नु हो। २०३० सम्ममा १०० मिलियन टन प्लास्टिक रिसाइकल गर्न सक्षम हुने आशा गर्दछ।
-सीएनएनबाट अनुवाद गरिएको
