काठमाडौं । पेटको वरिपरिको बोसोले धेरैलाई तनाव दिएको छ । घटाउने मन हुँदा हुँदै पनि परिस्थिति र समय नमिलेर धेरैलाई समस्या परिरहेको छ ।
अव्यवस्थित जीवनशैली, अस्वस्थ खानपान, स्वास्थ्य भन्दा स्वादलाई प्रथामिकता लगाएत कारणले अहिले थुप्रै मानिसको समस्या बनेको छ पेट लाग्नु ।
अनावश्यक पुल्टुक्क निस्कने पेटले मानिसको शरीर भद्दा त देखिन्छ नै, विभिन्न रोगको जोखिम समेत बढाउँछ ।
नमोटाउन्जेल मोटाउने रहर हुन्छ र दुब्लाएको पिरलो । तर जब मान्छे मोटाउन थाल्छ तब फुक्दै गएको भुँडी विस्तारै घाँडो बन्दै जान्छ । वास्तवमा बोसो थुप्रिँदै जाँदा पेट बढ्न थाल्छ ।
बोसोयुक्त लम्बोदर भुँडी अस्वस्थ जिवनशैली तथा गलत खानपान व्यवहारबाट सिर्जित खराब उपहार हो ।
बोसो जमेको ठूलो भुँडीले केवल तपाइँको छविमा आँच पूराउने मात्र हैन विभिन्न खाले स्वास्थ्य समस्याको जोखिम समेत बढाउँछ ।
पेट वरिपरि जम्मा हुने बोसोलाई निकै हानिकारक मानिन्छ । यसले शरीरको आकार मात्र बिगार्दैन, धेरै रोगको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।
हाम्रो शरीरको धेरै भागमा बोसो पाइने भएतापनि पेटको बोसो ती सबैमा निकै खतरनाक मानिन्छ । शरीरमा जम्मा भएको बोसोले तपाईको बाहिरी सौन्दर्यलाई मात्र असर गर्दैन तपाईको स्वास्थ्यलाई पनि नराम्रो असर गर्छ ।
हाम्रो शरीरमा धेरै प्रकारको बोसो हुन्छ। यीमध्ये केही बोसो हाम्रो शरीरका लागि राम्रो साबित हुन्छन् भने केही बोसो निकै खतरनाक हुन्छन् । यसमध्ये पेटको तल्लो भागमा जम्मा भएको बोसो, जसलाई बेली फ्याट पनि भनिन्छ, निकै खतरनाक मानिन्छ ।
यो बुझ्नको लागि, पहिले हामी तपाईलाई बताउँछौं कि हाम्रो शरीरमा कति प्रकारको बोसो हुन्छ। आउनुहोस् जानौं तिनीहरूमा कति प्रकारका बोसो हुन्छन्।
सबकुटेनियस फ्याट – यस प्रकारको बोसो हाम्रो मांसपेशीमा जम्मा हुन्छ।यस प्रकारको बोसो हात, पेट, तिघ्रा र नितम्बको वरिपरि पाइन्छ।यो बोसो केही मात्रामा स्वस्थकर मानिन्छ। तर यदि यो बढी मात्रामा जम्मा भयो भने तपाईले समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ।
भिसेरल फ्याट– यस प्रकारको बोसोलाई निकै हानिकारक मानिन्छ । यो बोसो मिर्गौला, आन्द्रा, पेट, मुटुको वरिपरि जम्मा हुन्छ। यो बोसोको अधिक मात्राले मधुमेह र हृदय रोगको जोखिम बढाउँछ। यो बोसोको मात्रा बढेर मिर्गौला बिग्रने, स्ट्रोक, मुटुसम्बन्धी रोग लाग्ने खतरा रहन्छ ।
ब्राउन फ्याट- यस प्रकारको बोसो काँध र छातीको वरिपरि पाइन्छ। यो प्रायः बालबालिकामा देखिन्छ, वयस्कहरूमा यसको मात्रा कम पाइन्छ, अनुसन्धानका अनुसार यो बोसो चिसो तापक्रममा सक्रिय हुन्छ र तपाइको क्यालोरी जलाउन मद्दत गर्दछ।
आवश्यक बोसो- यस प्रकारको बोसो हाम्रो शरीरको लागि धेरै लाभदायक साबित हुन्छ। यो बोसो मस्तिष्क, अस्थि मज्जा, स्नायु र झिल्लीहरूमा पाइन्छ जसले हाम्रो अंगहरूलाई बचाउँछ।
यो बोसो प्रजनन क्षमताको लागि पनि आवश्यक छ। महिला र पुरुषको शरीरका विभिन्न भागमा बोसो जम्मा हुन्छ । महिलाहरूमा, बोसो पेट र कम्मर वरपर जम्मा हुन्छ।
यस प्रकारको बोसो हाम्रो शरीरको लागि धेरै लाभदायक साबित हुन्छ। यो बोसो मस्तिष्क, अस्थि मज्जा, स्नायु र हाम्रो अंगको झिल्लीमा पाइन्छ। अनुसन्धानका अनुसार यो बोसो चिसो तापक्रममा सक्रिय हुन्छ र तपाईको क्यालोरी जलाउन मद्दत गर्छ।
भिसेरल फ्याट धेरै खतरनाक मानिन्छ, जसका कारण तपाईलाई धेरै रोगको खतरा हुन्छ।
मेटाबोलिज्मसँग सम्बन्धित समस्या- हाम्रो पेटको वरिपरि सबकुटेनियस र भिसेरल फ्याट दुवै पाइन्छ। यी दुवै बोसोले हाम्रो अंगलाई जोगाउने काम गर्छ तर यिनीहरूको मात्रा बढी भएकाले टाइप–२ मधुमेह, फ्याटी लिभर र मुटुसम्बन्धी रोगको जोखिम निकै बढ्छ ।
इन्सुलिन प्रतिरोध – इन्सुलिन एक हार्मोन हो, जुन प्यान्क्रियाज को कोशिकाहरु को एक समूह द्वारा स्रावित हुन्छ। इन्सुलिनले ऊर्जा प्राप्त गर्नको लागी शरीरको अन्य कोशिहरुद्वारा चीनीको अवशोषणमा मद्धत गर्दछ।
इन्सुलिन प्रतिरोध एक यस्तो अवस्था हो, जसमा कोशिकाहरूले रगतमा चिनीलाई अवशोषित गर्न सक्दैनन्, जसले गर्दा रगतमा चिनीको मात्रा बढ्छ।
के गर्ने
पेटको वरिपरि रहेको बोसोले मधुमेह र हृदय रोग जस्ता धेरै रोगहरूको जोखिम बढाउँछ। यस्तो अवस्थामा शरीरमा बोसोको मात्रा कायम राख्नु आवश्यक हुन्छ । यसका लागि स्वस्थ आहारको पालना गर्नु अति आवश्यक छ, साथै दैनिक व्यायाम गरेर पेटको बोसो घटाउन सकिन्छ ।
–आजतक