काठमाडौं । कोरोनासँग लडिरहेको संसारमा ‘मंकिपक्स’ नामक दुर्लभ संक्रमण देखा पर्न थालेपछि वैज्ञानिकहरू चिन्तित छन् ।
भारतमा अहिलेसम्म कुनै पनि संक्रमण नदेखिए पनि बेलायत, इटाली, पोर्चुगल, स्पेन, स्वीडेन र अमेरिकामा मानिसमा संक्रमण देखिएको छ ।
क्यानडा, अष्ट्रेलिया र फ्रान्सले यस रोगको सम्भावित संक्रमणको अनुसन्धान गरिरहेका छन्, जसमा मृत्यु दर १० प्रतिशत हुन सक्छ। कुलमा, त्यहाँ १०० भन्दा बढीमा र ‘मंकिपक्स’को पुष्टि भएका केसहरू छन्।
यो संक्रमण विशेष गरि मध्य र पूर्वी अफ्रिकी क्षेत्रमा सामान्य रुपमा भेटिने गर्छ। अफ्रिकाबाट नै अन्य देशमा यो संक्रमण फैलिएको अनुमान गरिएको छ। बेलायतमा नाइजेरियाबाट फर्किएका व्यक्तिमा यो संक्रमण देखिएको थियो।
यो भाइरस मानिसबाट मानिसमा सजिलै नसर्ने भएकाले खतरा कम रहने जनाइएको छ। यो भाइरसबाट संक्रमित हुनेहरुमा मध्यम खालका लक्षण देखिने र केही हप्तामा नै निको हुने बेलायतको नेश्नल हेल्थ सर्भिसले जनाएको छ।
हालसम्म ‘मंकिपक्स’विरुद्ध कुनै भ्याक्सिन निर्माण भएको छैन। तर स्मलपक्सको लागि प्रयोग हुने भ्याक्सिन मंकिपक्सविरुद्ध ८५ प्रतिशत प्रभावकारी हुने बताइएको छ।
मंकिपक्स के हो ?
मंकिपक्स मानव बिफर जस्तै एक दुर्लभ भाइरल संक्रमण हो। यो पहिलो पटक सन् १९५८ मा अनुसन्धानका लागि राखिएको बाँदरमा भेटिएको थियो ।
‘मंकिपक्स’को संक्रमणको पहिलो केस सन् १९७० मा रिपोर्ट गरिएको थियो। यो रोग मुख्यतया मध्य र पश्चिम अफ्रिकाको उष्णकटि वर्षावन क्षेत्रहरूमा हुन्छ र कहिलेकाहीं अन्य क्षेत्रहरूमा फैलिन्छ।
कसरी सर्छ संक्रमण ?
‘मंकिपक्स’ संक्रमित व्यक्ति वा जनावरसँग नजिकको सम्पर्कबाट वा भाइरसले दूषित सामग्रीबाट मानिसमा सर्छ। यो मुसा, मुसा र गिलहरी जस्ता जनावरहरु द्वारा फैलिएको विश्वास गरिन्छ।
घाउ, शरीरका तरल पदार्थ, श्वासप्रश्वासका थोपा र ओछ्यानजस्ता दूषित पदार्थबाट यो रोग सर्छ। यो भाइरस बिफर भन्दा कम संक्रामक छ र कम गम्भीर रोग निम्त्याउँछ।
स्वास्थ्य अधिकारीहरू भन्छन् कि यी संक्रमणहरू मध्ये केही यौन सम्पर्कबाट पनि सर्ने गर्दछ। डब्ल्यूएचओले समलिङ्गी वा उभयलिंगी व्यक्तिहरू समावेश भएका धेरै घटनाहरूको पनि अनुसन्धान गरिरहेको बताएको छ।
एबीपी न्युजबाट
