काठमाडौं । मलेसियाले आगामी जुन महिनाको शुरुदेखि कुखुराको निर्यातमा कटौति गर्ने बताएको छ । मलेसियामा पछिल्लो समय कुखुराको मासुको अभाव खट्किएको भन्दै निर्यात रोकेको हो ।
यसअघि एशियामा अन्यत्र भारतले गहुँको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ भने इन्डोनेसियाले विदेशमा पाम तेलको विक्रीमा रोक लगाएको छ । रुसले युक्रेनमा आक्रमण गरेपछि विश्वले दशकयताकै सबैभन्दा खराब खाद्य संकटको सामना गरिरहेको बेला यस्तो भएको हो ।
एक कृषि विशेषज्ञले यस क्षेत्रका सरकारहरूद्वारा तथाकथित ‘खाद्य राष्ट्रवाद’ को सम्भावित बृद्धिको बारेमा चिन्तालाई हाइलाइट गरेका छन्।
सोमबार, मलेसियाका प्रधानमन्त्री इस्माइल साबरी याकोबले दक्षिण पूर्वी एसियाली मुलुकहरुले घरेलु मूल्य र उत्पादन स्थिर नभएसम्म“ हरेक महिना ३ दशमलव ६ मिलियन कुखुराको निर्यात बन्द गर्ने बताए ।
‘सरकारको प्राथमिकता हाम्रा आफ्नै जनता हुन्,’ उनले एक विज्ञप्तिमा भने। मलेसियाको छिमेकी सिंगापुर, जहाँ मलेशियन आयातले यसको कुखुराको आपूर्तिको एक तिहाइ हिस्सा ओगटेको छ, यो कदमले विशेष गरी सिंगापुर कडा मारमा पर्ने देखिन्छ ।
लगभग सबै चराहरू नमारिकन सिंगापुर पठाइन्छ । सोमबार, सिंगापुर फूड एजेन्सीले पसलहरूलाई फ्रोजन कुखुरा किन्न प्रोत्साहित गर्यो र प्यानिक बाइङलाई निरुत्साहित गर्न उत्प्रेरित गरेका थिए ।
एजेन्सीले एक विज्ञप्तिमा भन्यो, ‘फ्रोजन कुखुराको आपूर्तिमा अस्थायी अवरोध हुन सक्छ, फ्रोजन कुखुराका विकल्पहरू अभावलाई कम गर्न उपलब्ध छन्, ‘एजेन्सीले एक विज्ञप्तिमा भन्यो। “हामी उपभोक्ताहरूलाई आफूलाई चाहिने कुरा मात्रै खरिद गर्न सल्लाह दिन्छौं।’
मलेसियाको कुखुराको निर्यात प्रतिबन्ध विश्वव्यापी खाद्य संकटको पछिल्लो विकास हो।
गत महिना, विश्व बैंकले खाद्यान्नको मूल्यमा रेकर्ड वृद्धिले करोडौं मानिसहरूलाई गरिबी र न्यून पोषणमा धकेल्न सक्ने चेतावनी दिएको थियो । युक्रेन गहुँको प्रमुख निर्यातकर्ता हो र रुसले देशमा आक्रमण गरेपछि यसको उत्पादनमा गिरावट आएको छ।
यसले विश्वभर गहुँको भाउ बढाएको छ । यसले निर्यातमा आश्रित देशहरूमा अभाव हुने सम्भावना पनि बढाएको छ ।
सोमबार युक्रेनका प्रथम उपप्रधानमन्त्री युलिया स्भिरिडेन्कोले बीबीसीलाई युक्रेनमा अड्किएका लाखौं टन अन्नलाई देश छाड्नका लागि अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले “सुरक्षित मार्ग“ बनाउनु पर्ने बताइन्।
‘हामी पहिले नै दोस्रो विश्वयुद्ध पछि सबैभन्दा खराब खाद्य संकट सामना गरिरहेका छौं,’
उनले भने। भारतले मुख्य अन्नको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएपछि गहुँको मूल्य यस महिनाको सुरुमा फेरि उकालो लागेको थियो । देशमा गर्मीको लहरले घरेलु मूल्य रेकर्ड उच्च बनाएपछि भारत सरकारले यो निर्णय गरेको हो।
अन्य प्रमुख उत्पादकहरूमा खडेरी र बाढीले बालीलाई खतरामा पार्दै, कमोडिटी व्यापारीहरूले युक्रेनबाट आएको कमीको अंशको लागि भारतबाट आपूर्तिको अपेक्षा गरेका थिए।
यसैबीच भारतले चिनीको निर्यातमा पनि प्रतिबन्ध लगाएको छ। आगामी जुन १ बाट लागु हुनेगरी भारतले चिनी निर्यातमा रोक लगाएको हो ।
बीबीसीबाट अनुवाद
