काठमाडौं । कोरोनासँग लडिरहेको संसारमा ‘मंकीपक्स’ नामक दुर्लभ संक्रमण बढ्न थालेको छ ।
भारत,बेलायत, इटाली, पोर्चुगल, स्पेन, स्वीडेन र अमेरिका लगायतका देशका मानिसमा ‘मंकीपक्स’ संक्रमण देखिएको छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनले पनि यसबारे विश्वव्यापी आपतकाल घोषणा गरेको छ। कतिपय रिपोर्टका अनुसार अहिले बालबालिका पनि मंकीपक्स भाइरसको सिकार हुन थालेका छन् ।
जसका कारण साना बालबालिका भाइरलको सिकार भइरहेका छन् । हात, खुट्टा र मुख रोग अर्थात एचएफएमडी १ देखि ५ वर्षका बालबालिकामा देखिने गरेको छ । तसर्थ, यदि तपाइका बच्चाहरूमा यस्ता लक्षणहरू देखिएमा, आत्तिनुको सट्टा, शान्त दिमागले काम गर्नुहोस् र चिकित्सकको सल्लाह लिनुहोस्।
‘मंकीपक्स’ के हो ?
मंकिपक्स मानव बिफर जस्तै एक दुर्लभ भाइरल संक्रमण हो। यो पहिलो पटक सन् १९५८ मा अनुसन्धानका लागि राखिएको बाँदरमा भेटिएको थियो ।
‘मंकीपक्स’ को संक्रमणको पहिलो केस सन् १९७० मा रिपोर्ट गरिएको थियो। यो रोग मुख्यतया मध्य र पश्चिम अफ्रिकाको उष्णकटि वर्षावन क्षेत्रहरूमा हुन्छ र कहिलेकाहीं अन्य क्षेत्रहरूमा फैलिन्छ।
कति घातक ?
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार ‘मंकीपक्स’ संक्रमण आँखामा देखिएमा व्यक्तिको दृष्टि गुम्न सक्नेसम्मको सम्भावना रहन्छ । त्यस्तै अन्य जीवाणुको संक्रमण, निमोनिया, मस्तिष्क ज्वर, गर्भ खेर जानेजस्ता जटिलतासमेत यसले निम्त्याउँनसक्छ भने मृत्युसमेतको सम्भावना रहन्छ ।
कसरी सर्छ संक्रमण ?
‘मंकीपक्स’ संक्रमित व्यक्ति वा जनावरसँग नजिकको सम्पर्कबाट वा भाइरसले दूषित सामग्रीबाट मानिसमा सर्छ। यो मुसा, मुसा र गिलहरी जस्ता जनावरहरु द्वारा फैलिएको विश्वास गरिन्छ।
घाउ, शरीरका तरल पदार्थ, श्वासप्रश्वासका थोपा र ओछ्यानजस्ता दूषित पदार्थबाट यो रोग सर्छ। यो भाइरस बिफर भन्दा कम संक्रामक छ र कम गम्भीर रोग निम्त्याउँछ।
स्वास्थ्य अधिकारीहरू भन्छन् कि यी संक्रमणहरू मध्ये केही यौन सम्पर्कबाट पनि सर्ने गर्दछ। डब्ल्यूएचओले समलिङ्गी वा उभयलिंगी व्यक्तिहरू समावेश भएका धेरै घटनाहरूको पनि अनुसन्धान गरिरहेको बताएको छ।
यसका लक्षणहरू के-के हुन्?
संक्रमणभएपछि संक्रमित व्यक्तिलाई ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, सुन्निने, ढाड दुख्ने र मांसपेशी दुख्ने लक्षण देखा पर्छन्।
केही दिनपछि शरीर बिमिराहरू देखा पर्न सक्छन्। यो अनुहारबाट सुरु भएर शरीरका अन्य भागमा फैलिन्छ। हात र गोडाका पैतालामा बढी देखिन्छ।
बालबालिकालाई कसरी जोगाउने
-संक्रमणको शंका लाग्ने बित्तिकै पहिले बच्चालाई अलग गर्नुहोस् ।
-ढिलाइ नगरी तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस्।
-बच्चालाई मानिसहरूबाट शारीरिक दूरी राख्न सिकाउनुहोस्।
-बच्चाहरूलाई आफ्नो हात राम्ररी सफा नगरी आफ्नो अनुहार, आँखा, नाक, इत्यादि छुनु नदिन सिकाउनुहोस्।
-बालबालिकालाई घरमै पौष्टिक खाना खुवाउनुहोस् र प्रशस्त पानी पिउने बानी बसाल्नुहोस् ।
एबीपी न्यूज
