काठमाडौं । कृत्रिम बौद्धिकता पनि भनिने आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले करिव ३०० मिलियन जनालाई जागिरबाट प्रतिस्थापन गर्न सक्ने एक अध्ययनले देखाएको छ । एआइले फूल टाइम जागिर खानेहरुलाई नै विस्थापित गर्न सक्ने लगानी बैंक गोल्डम्यान साक्सको रिपोर्टले देखाएको छ।
यसले अमेरिका र युरोपमा कामको एक चौथाई भन्दा बढी कामहरु प्रतिस्थापन गर्न सक्ने छ । त्यसो त नयाँ रोजगारी र उत्पादकता बूम हुने सम्भावना पनि छ ।
रिपोर्टका अनुसार एआईले विश्वव्यापी रूपमा उत्पादित वस्तु र सेवाहरूको कुल वार्षिक मूल्य ७ प्रतिशतले बढाउन सक्छ। जेनेरेटिभ एआई, मानव कामबाट अलग गर्न नसकिने सामग्री सिर्जना गर्न सक्षम, एक प्रमुख प्रगति हो, रिपोर्ट भन्छ ।
यूके सरकारले एआईमा लगानी प्रवर्द्धन गर्न इच्छुक भएको बताएको छ । अर्थतन्त्रमा उत्पादकत्व बढाउने आशका साथ युके सरकार त्यता आकर्षित भएको देखिन्छ ।
हामी यो सुनिश्चित गर्न चाहन्छौं कि एआईले बेलायतमा हामीले काम गर्ने तरिकामा सहयोग गर्नेछ र कुनै प्रकारको बाधा पुर्याउँदैन । हाम्रो कामलाई हटाउनुको सट्टा अझ राम्रो बनाउँने अपेक्षा छ, टेक्नोलोजी सचिव मिशेल डोनेलनले सनलाई भने।
रिपोर्टका अनुसार एआईको प्रभाव विभिन्न क्षेत्रहरूमा भिन्न हुनेछ । जसमा ४६ प्रतिशत प्रशासनिक कार्यहरू र ४४ प्रतिशत कानुनी पेशामा स्वचालित हुन सक्छ तर निर्माणमा ६ प्रतिशत र मर्मतमा ४ प्रतिशत प्रभाव रहने देखिएको छ ।
त्यसो त बीबीसी समाचारले पहिले केही कलाकारहरूको चिन्ता एआई छवि जनरेटरहरूले उनीहरूको रोजगारीको सम्भावनालाई हानि पुर्याउन सक्छ भनेर रिपोर्ट गरेको थियो।
जेनेरेटिभ एआईले कति कामहरू प्रतिस्थापन गर्नेछ भनी थाहा पाउने कुनै उपाय छैन भन्ने कुरामा म पक्का छु, ‘अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीको अक्सफोर्ड मार्टिन स्कूलका भविष्यका निर्देशक कार्ल बेनेडिक्ट फ्रेले बीबीसी न्यूजलाई भने।
उदाहरणका लागि च्याट जीपीटीले ले औसत लेखन सीप भएका अधिक व्यक्तिहरूलाई निबन्ध र लेखहरू उत्पादन गर्न अनुमति दिन्छ।
‘यसकारण पत्रकारहरूले थप प्रतिस्पर्धाको सामना गर्नेछन्, जसले पत्रकारको तलब घटाउन सक्छ । लेख तथा समाचारहरुको मागमा उल्लेखनीय वृद्धि नभएमा एआई पत्रकारका लागि समेत चुनौती बन्न सक्छ ।’
प्रतिवेदनले उद्धृत गरेको अनुसन्धानका अनुसार ६० प्रतिशत कामदारहरू सन् १९४० मा अवस्थित नभएका पेशाहरूमा छन्।
तर अन्य अनुसन्धानले सन् १९८० को दशकदेखिको प्राविधिक परिवर्तनले रोजगारी सृजना गर्नुभन्दा छिटो कामदारहरूलाई विस्थापित गरेको बताउँछ।
र यदि जेनेरेटिभ एआई अघिल्लो सूचना-प्रविधिको प्रगति जस्तै हो भने, यसले निकट अवधिमा रोजगारी घटाउन सक्ने प्रतिवेदनले देखाएको छ । एआईको दीर्घकालीन प्रभाव, तथापि, अत्यधिक अनिश्चित थियो, रिजोलुसन फाउन्डेशन थिंक ट्याङ्कका प्रमुख कार्यकारी टोरस्टेन बेलले भने ।
