काठमाडौं । रगतमा चिनीको मात्रा उच्च हने समस्यालाई मधुमेह भनिन्छ । रगतमा चिनीको मात्रा उच्च भएमा यसले मुटु, मृगौलालगायत शरीरका विभिन्न अङ्गमा हानी पुर्याउन सक्छ ।
तर, मधुमेहको समस्या बढ्दै गर्दा विभिन्न प्रकारका स्वास्थ्य समस्याहरु हुन्छन् । यसले शरीरमा विभिन्न प्रकारका परिवर्तनहरु देखिन थाल्छ । बिहानीपख देखिएका लक्षणहरुले मधुमेहको सङ्केत गर्छ ।
पहिलेपहिले बुढ्यौलीको रोग मानिने मधुमेह अहिले युवादेखि नै सुरु भएको पाइन्छ । अझ सानासाना बालबालिकालाई पनि छ ।
गर्भवती महिलालाई गर्भावस्थामा मधुमेह भए, भविष्यको बच्चामा पनि मधुमेह देखिने संम्भावना हुन्छ ।
सामान्य अवस्थामा मधुमेह नभएकी महिला गर्भावस्थामा मधुमेह हुनु खराब जीवन शैलीको कारण प्रमुख हो । मधुमेह भएपछि विस्तारै मिर्गौला, आँखा, मुटु खराब हुँदै जान्छन् ।
सामान्यतया मोटोपन भनेको शरीरमा अनावश्यक बोसो जम्मा भएर उचाइको अनुपातमा तौल बढी हुनु हो । तौल बढ्न थालेपछि पेट र कम्मर ठूलो हुन्छ । पाखुरा र फिलाहरू पनि मोटो हुन्छ ।
गाला तथा च्यापुमा पनि मासु बढ्छ । अलि छिटो हिँड्दा गह्रौं सामान बोक्दा स्वाँ स्वाँ हुन्छ । जवानीमा यस्तो भएपछि बयस्क हुँदा त अनेक समस्या आउँछ ।
जुनसुकै कुनामा जानुहोस्, सडक खाना र विभिन्न प्रकारका खानाका धेरै विशेषताहरू छन्। चाउमिन, मन्चुरियन, हट डग, एक्स्ट्रा चिज स्यान्डविच, पिज्जा मोमो आदि धेरै मानिस खान मन पराउँछन्। कतिपयले यस्ता खानेकुरा घरमै बनाएर पनि खान्छन् ।
दैनिक वा प्रत्येक १-२ दिनमा यस्तो खानेकुरा उपभोग गर्नेहरूका लागि यस्तो खानेकुराले उच्च कोलेस्ट्रोल र उच्च रक्तचाप निम्त्याउन सक्छ।
यसबाहेक यी अस्वस्थ खानाले मुटुको समस्या, तौल बढ्ने, मृगौलाको समस्या, एक्ने, पेटसम्बन्धी समस्या आदि हुनसक्छ।
धेरै शारीरिक समस्याहरू निम्त्याउने र शरीरको लागि राम्रो मानिँदैन, त्यस्ता खानेकुराको सेवनबाट सधैं बच्नुपर्छ। यदि तपाई पनि स्वस्थ रहन चाहनुहुन्छ भने आज हामी तपाईलाई केही यस्ता अस्वास्थ्यकर खानेकुराको बारेमा बताइरहेका छौँ, जसबाट बच्नुपर्छ ।
चिप्स
धेरैजसो मानिस भोक लाग्दा भोक मेटाउन बजारबाट चिप्स लिन्छन जसले स्वास्थ्यमा धेरै हानी पु-याउँछ । विज्ञहरूका अनुसार चिप्स एकदमै अस्वास्थ्यकर हुने भएकाले यसको सेवन गर्नु हुँदैन ।
यिनीहरूमा पोषण नगण्य छ। साथै यसमा सोडियम र फ्याट धेरै मात्रामा पाइन्छ, जसले धेरै शारीरिक समस्या निम्त्याउँछ। यसबाहेक यसमा क्यालोरी धेरै हुन्छ, जसले शरीरको बोसो बढाएर तौल बढाउन सक्छ।
जुन तेलमा चिप्सलाई गहिरो फ्राइ गरिएको छ, स्वास्थ्यको लागि हानिकारक हुन सक्छ। अब कुन तेल बनाउन प्रयोग गरिएको छ, चिप्स बनाउने कम्पनीलाई मात्र थाहा छ।
धेरै चिनीको सेवन
बजारमा पाइने खानेकुरामा चिनीको मात्रा धेरै हुन्छ, जुन स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छ । चिनीको मात्रा उत्पादनको पोषण स्तरमा लेखिएको छ।
यदि तपाईंले उत्पादनको स्तरमा थपिएको चिनीको स्तर फेला पार्नुभयो भने, त्यस्ता खानाहरू उपभोग नगर्नुहोस्। फलफूल, गुड़, दूध आदिमा पाइने प्राकृतिक चिनीको मात्र सेवन गर्नुहोस्।
धेरै चिनीको सेवनले मोटोपना, टाइप-२ मधुमेह, रक्तचाप, मुटुको समस्या, हर्मोनको सन्तुलन बिग्रने जस्ता धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ, त्यसैले विज्ञहरूले चिनी थोरै मात्रामा खाने सल्लाह दिन्छन्। बरु केही विशेषज्ञहरूले सेतो चिनीको सट्टा गुड़ वा मह प्रयोग गर्न सिफारिस गर्छन्।
प्रशोधित तेल युक्त खाद्य उत्पादनहरू
प्रशोधित / प्रशोधन तेलहरू विभिन्न रासायनिक र प्राविधिक प्रक्रियाहरूको अधीनमा छन्, र प्रशोधनको क्रममा तिनीहरू अत्यधिक उच्च तापक्रममा तताइन्छ, जसले तेलहरूलाई अक्सिडाइज गर्दछ।
अक्सिडेशनले शरीरमा हानिकारक एकल कोशिका कोशिकाहरू उत्पादन गर्छ, जसले स्वस्थ कोशिकाहरूलाई आक्रमण गर्छ र शरीरलाई हानि गर्छ।
त्यसैले प्रशोधित तेलमा बनाइएका खानेकुराको सेवन नगर्नुपर्छ । प्रशोधित तेलमा बनेको खानेकुरा नखान पनि विज्ञहरू बताउँछन् ।
भटमास, क्यानोला, मकै र वनस्पतिको तेल जस्ता प्रशोधित तेलहरू सामान्यतया स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छन्।
हाइड्रोजन फ्याट फूड उत्पादनहरू
हाइड्रोजनयुक्त फ्याट धेरै जसो प्याकेज गरिएको खाना र फास्ट फूड उत्पादनहरूमा पाइन्छ। यो एक प्रक्रिया हो जसमा उत्पादनमा हाइड्रोजन थपिन्छ, जसको कारण उत्पादन निश्चित रूपमा ठोस हुन्छ।
यसमा कुनै स्वाद छैन, तर यसले खाद्य वस्तुको मात्रा बढाउँछ, जसले कम्पनीलाई यो उत्पादनमा कम लागत बनाउँछ। विज्ञहरुका अनुसार हाइड्रोजनयुक्त फ्याटले मृत्युदर बढाउनुका साथै धेरै शारीरिक समस्या निम्त्याउन सक्छ ।
त्यसैले यसको सेवन नगर्नुहोस्। बजारबाट कुनै खाद्यपदार्थ लिनुभयो भने त्यसको स्तर हेर्नुहोस् । यदि कुनै उत्पादनमा हाइड्रोजनयुक्त फ्याट लेखिएको छ भने, त्यसको उपभोग नगर्नुहोस्।
पीनट बटरको धेरैजसो प्याकेटहरूमा हाइड्रोजनयुक्त फ्याट लेखिएको हुन्छ, जसले राम्रो भन्दा बढी हानि गर्छ।
परिष्कृत कार्बोहाइड्रेट
शरीरको लागि बिल्कुल लाभदायक हुनेछ। त्यसैले विज्ञहरूले यसलाई सेवन नगर्न सल्लाह दिन्छन्।
परिष्कृत कार्बोहाइड्रेटमा थोरै मात्रामा पोषक तत्वहरू पाइन्छ। तिनीहरूले शरीरमा क्यालोरीको मात्रा बढाउँछन् र तिनीहरूबाट कुनै पोषण प्रदान गर्दैनन्।
परिष्कृत कार्ब उत्पादनहरू शरीरमा सूजन बढाउन जानिन्छ। यसमा चिनीको मात्रा धेरै हुन्छ, जसका कारण मोटोपनाको समस्या धेरै हुन्छ । त्यसैले परिष्कृत कार्बोहाइड्रेट उपभोग नगर्नुहोस्।
यसमा सेतो रोटी, पेस्ट्री, पिज्जा, सेतो पास्ता आदि पर्छन्। त्यसैले परिष्कृत कार्बोहाइड्रेट उपभोग नगर्नुहोस्। यसमा सेतो रोटी, पेस्ट्री, पिज्जा, सेतो पास्ता आदि पर्छन्।
सस
विभिन्न प्रकारका परिकारलाई स्वादिष्ट बनाउन बजारमा विभिन्न किसिमका सस पाइन्छ । यी ससहरूमा धेरै प्रकारका हानिकारक रसायनहरू पाइन्छ ।
जसका कारण तिनीहरू डिब्बाबंद प्याकेटहरूमा लामो समयसम्म खराब हुँदैनन्। यसको सेवन स्वास्थ्यको लागि हानिकारक हुन सक्छ, त्यसैले यसको सेवन नगर्नुहोस्।
