काठमाडौं । पूर्व अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले डिजिटल ट्रेडिङ कार्डहरूको संग्रह सुरु गरेका छन् । जसमा उनलाई सुपरहिरो, अन्तरिक्ष यात्री र नास्कर चालक सहित विभिन्न रूपहरूमा चित्रण गरिएको छ।
ट्रम्पले भने, यी सीमित संस्करणका कार्डहरूले मेरो जीवन र करियरको अद्भुत कला प्रस्तुत गर्दछ । गत महिना अर्बपतिले ह्वाइट हाउसको लागि आफ्नो तेस्रो बीड शुरु गरेका हुन् ।
उनले यस हप्ता ठूलो घोषणा गर्ने कुरा गरेपछि विभिन्न प्रकारका अनुमानहरु लगाइएको थियो । केही टिप्पणीकारहरूले उनको राष्ट्रपतिको चुनावी अभियानका लागि सम्भावित रूपमा दौडने साथीको नाम लिने अपेक्षा गरेका थिए।
यसको सट्टा, ट्रम्पले आफ्नो सोशल मिडिया प्लेटफर्म, ट्रुथ सोशलमा एक प्रचार भिडियो पोस्ट गरे। क्लिपमा न्यूयोर्कको ट्रम्प टावरको अगाडि पूर्व राष्ट्रपतिको एनिमेटेड संस्करण चित्रित गरिएको थियो, जसले आफ्नो शर्ट च्यात्छ र लेजरहरूले उनको आँखाबाट गोली हानेको रूपमा ती अक्षरले भरिएको सुपरहीरो पोशाक प्रकट गर्दछ।
पछि ट्रुथ सोशलमा ट्रम्पले नन९फन्जिबल टोकन बेसबल कार्डजस्तै, तर आशा छ कि धेरै रोमाञ्चकू भएको बताए। उनले थपे कि कार्डहरू, प्रत्येक ९९ डलर लागत पर्छ । यसको खरीदपछी एक उत्कृष्ट क्रिसमस उपहार प्राप्त गर्न सकिनेछ ।
ट्रम्पसँग गाला डिनर वा गल्फको खेल सहित पुरस्कारहरू जित्ने मौकाको साथ खरीददारहरूलाई पनि स्वीपस्टेकमा प्रवेश गरिनेछ।
एनएफटीलाई सङ्कलनयोग्य डिजिटल जवाफको रूपमा टाउट गरिएको छ, तर आलोचकहरूले बजारमा जोखिमहरूको बारेमा चेतावनी दिएका छन्।
डिजिटल संसारमा एक प्रकारको सम्पत्तिहरू सम्पत्तिको अन्य टुक्रा जस्तै किन्न र बेच्न सकिन्छ, तर तिनीहरूको आफ्नै कुनै मूर्त रूप छैन।
एनएफटीलाई भर्चुअल वा भौतिक सम्पत्तिहरूको लागि स्वामित्वको प्रमाणपत्रको रूपमा सोच्न सकिन्छ। घोषणाको सोशल मिडिया प्रयोगकर्ताहरूले आलोचना गरेका छन् त्यसो त उच्च प्रोफाइल रिपब्लिकनहरूले पनि टिप्पणी गरेका छन् ।
म अब यो गर्न सक्दिन, स्टीव ब्यानन, एक दक्षिणपन्थी मिडिया टिप्पणीकार र ट्रम्पका लागि पूर्व मुख्य रणनीतिकार, आफ्नो पोडकास्टमा एनएफटीको बारेमा भने।
परियोजनामा संलग्न जो कोहीलाई आज बर्खास्त गरिनु पर्छ,उनले थपे। ट्रम्पको स्पष्ट ठट्टामा, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले ट्विटरमा भने कि उनीसँग ‘पछिल्ला दुई हप्तामा पनि केही प्रमुख घोषणाहरू थिए’।
के हो ‘एनएफटी’ ?
‘एनएफटी’ अर्थात नन-फन्जिबल टोकन । ‘एनएफटी’ भनेको कुनै पनि डिजिटल बस्तुको परिचय हो । जसले गर्दा सो वस्तुलाई अन्य भन्दा फरक देखाउँछ वा अरुले प्रतिस्थापन गर्न सक्दैन ।
त्यसको आफ्नो छुट्टै पहिचान हुन्छ । ‘एनएफटी’ केभिन मककोयले मे २०१४ मा आविष्कार गरेका थिए । उनले क्रिप्टो कला बजार सृजना हुनअघि नै क्वान्टम नन-फन्जिबल टोकन सृजना गरेका हुन् ।
यहाँ नन-फन्जिबल भन्नाले अरु भन्दा फरक अस्तित्व रहेको भन्ने बुझिन्छ । उदाहरणका लागि तपाईसँग भएको पाँच रुपैयाँ र तपाईको साथीसँग भएको पाँच रुपैयाँको मूल्य बराबर हुन्छ ।
यो फन्जिबल भयो । यदी तपाईसँग भएको पाँच रुपैयाँमा कुनै सेलिब्रेटीको हस्ताक्षर लिनुभयो भने यो नन-फन्जिबल अर्थात अरुभन्दा फरक भयो ।
त्यसैगरी लियोनार्दो दा भिन्चीले बनाएको मोनालिसाको पेन्टिङ लुव्रि म्युजियममा छ । त्यसलाई नन-फन्जिबल भन्न सकिन्छ ।
किनकी मोनालिसाको फोटो गुगलबाट डाउनलोड गरेर वा प्रिन्ट गरेर राख्न त सकिन्छ । तर दा भिन्चीले बनाएको पेन्टिङको महत्व अरुभन्दा बढी छ । त्यसको स्वामित्व अरुले लिन सक्दैन ।
अहिले डिजिटल संसारमा भने स्वामित्व लिने/दिने भइरहेको छ । मानिसहरु डिजिटल आर्टलाई आफ्नो नाममा बनाउन लागिपरेका छन् ।
विज्ञहरुका अनुसार पाँच बर्ष यता डिजिटल आर्टले परम्परागत कलालाईपछी पारिसकेको छ ।
‘एनएफटी’मा सक्कल र त्यसको नक्कल सजिलै पहिचान गर्न सकिन्छ । त्यस्तै कुनै पनि डिजिटल सम्पत्ति कसको स्वामित्वमा छ भनेर सजिलै हेर्न सकिन्छ ।
‘एनएफटी’मा ब्लकचेन टेक्नोलोजी प्रयोग भएको छ । ब्लकचेन प्रविधिमा कुनै पनि डिजिटल आर्टको सूचना ब्लक्समा राखिएको हुन्छ ।
सबैभन्दा बढी विक्री भएको ‘एनएफटी’
जसलाई ह्याक वा परिवर्तन गर्न सकिदैन । यदी कसैले सूचना परिवर्तन गर्न खोजेमा कसरी, कहाँ र कति परिवर्तन भएको छ सबै थाहा हुन्छ । कुनै कुरा लुकाउन सक्दैन ।
यदी डिजिटल आर्ट बनाएर कसैलाई बेच्नुभयो भने त्यसको विक्री प्रक्रियाका सबै सूचना सबैले थाहा पाउन सक्छन् ।
‘एनएफटी’मा राखिएका आर्ट, क्लिप तथा फोटो सबैले सजिलै हेर्न मिल्छ । साथै त्यो कसले बनाएको कसले किनेको लगायत सबै जानकारी ब्लकचेनमा बस्छ । ‘एनएफटी’मा क्रिप्टोकरेन्सिको प्रयोग भएको हुन्छ ।
कुनै डिजिटल आर्टलाई ‘एनएफटी’मा रुपान्तरण गर्ने प्रक्रियालाई ‘मिनटेड’ भनिन्छ । यदी तपाईसँग भएको सेलिब्रटीको हस्ताक्षर भएको पाँच रुपैयाँ इण्टररनेटमा बेच्न चाहनुभयो भने ‘एनएफटी’ बनाएर राख्न सकिन्छ । सो प्रक्रिया मिनटेड हो ।
कला, गीतसंगित, वेवसाइट, ट्वीट, फोेटो, भिडियो क्लिप लगायतलाई ‘एनएफटी’मा किनबेच गर्न सकिन्छ ।
नेपालमा क्रिप्टोकरेन्सि कारोबार गैर कानुनी मानिन्छ । तर छिमेकी मुलुक भारतमा भने ‘एनएफटी’ अभ्यासमा छ ।
भारतीय क्रिकेटर युवराज सिंहले हालै आफ्नो करिअरको सम्झनलायक क्षणहरुलाई फ्यानसँग सेयर गर्न एनएफटी सार्वजनिक गरेका छन् ।
छिमेकी मुलुक भारतमा भने वलिउड स्टार अमिताभ बच्चन, सलमान खान तथा रजनीकान्त लगायतले ‘एनएफटी’ सार्वजनिक गरिरहेका छन् ।