काठमाडौं । चीनले ‘कृत्रिम रुपमा कम मूल्यमा विद्युतीय कार बेचेको ‘आरोप लागेपछि युरोपियन युनियन ईयूले यसै साता विद्युतीय कारमाथि कर वृद्धि गर्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
बीवाईडी सीगल एक सानो, सस्तो, राम्रो शैलीको इलेक्ट्रिक सवारी हो। चीनमा यसको सुरुवाती मूल्य ६९,८०० युआन अर्थात ९,६०० अमेरिकी डलर रहेको छ । यदि यो गाडी युरोपमा पुग्थ्यो भने सुरक्षा नियमहरूको कारण कम्तिमा यसको खर्च कम्तिमा पनि दोब्बर हुन्छ । तर त्यो मूल्य अझै पनि, इलेक्ट्रिक कार मापदण्ड अनुसार, धेरै सस्तो नै हुनेछ।
अमेरिकी निर्मातालाई टाउको दुखाई बनेको यो बिषय युरोपेली निर्माताहरूको लागि पनि चिन्ताजनक सम्भावना हो।
उनीहरूलाई डर छ कि सानो सीगल एक आक्रमणकारी प्रजाति बन्नेछ, चिनियाँ निर्मित मोडेलहरूमध्ये एक स्वदेशी सवारीहरूको खर्चमा आफ्नै बजारहरू उपनिवेश गर्न तयार छन्। विगत दुई दशकमा चीनको घरेलु अटो उद्योग तीव्र गतिमा बढेको छ । यसको विकास, ब्याट्री क्षेत्रसंगै, ‘मेड इन चाइना २०२५’रणनीति को एक प्रमुख कारक थियो, २०१५ मा बेइजिङमा कम्युनिष्ट पार्टी द्वाराशुरू गरिएको १० वर्षे औद्योगिक नीति।
नतिजा बीवाइडी जस्ता कम्पनीहरूको क्रेज बढ्दो छ । अब विश्व प्रशिद्ध टेस्लासँग विश्वको सबैभन्दा ठूलो विद्युृतीय सवारी उत्पादकको शीर्षकको लागि प्रतिस्पर्धा गर्दैछ।
अन्तर्राष्ट्रिय ऊर्जा एजेन्सीको वार्षिक ग्लोबल ईभी आउटलुकका अनुसार गत वर्ष, चीनमा ८० लाखभन्दा बढी विद्युतीय सवारी साधनहरू बिक्री भएका थिए । जुन विश्वव्यापी विक्रीको ६० प्रतिशत हो ।
तथापि, युरोप र अमेरिकाका नीति निर्माताहरूका लागि यो चिन्ताको विषय हो। चिनियाँ ब्रान्डसँग प्रशस्त क्षमता भएको र अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सर्दै गर्दा आफ्नै कम्पनीले प्रतिस्पर्धा गर्न नसक्ने डर छ । तिनीहरूको दाबी छ कि घरेलु उत्पादनको लागि ठूलो सब्सिडीले चिनियाँ फर्महरूलाई मूल्यहरू अन्य फर्महरूले मिलाउन संघर्ष गर्ने स्तरमा राख्न दिन्छ।
सेप्टेम्बरमा प्रकाशित स्विस बैंक यूबीएसको एक रिपोर्टअनुसार चिनियाँ फाइदा वास्तविक छ । बीवाईडीले विश्वका उत्कृष्ट कार निर्माताहरूको तुलनामा करिब २५ प्रतिशत कम लागतमा कार उत्पादन गर्न सक्ने बताइएको छ । बीवाईडी र अन्य चिनियाँ फर्महरू जनताका लागि उच्च प्रविधि, कम लागतका विद्युतीय सवारी साधनहरूको साथ विश्व बजार जित्न तयार छन् विज्ञप्तिमा भनिएको छ।
गत महिना अमेरिकाले निर्णायक कदम उठायो। बिडेन प्रशासनले चिनियाँ ब्याट्रीबाट चल्ने कारहरूको आयातमा २५ प्रतिशतबाट एकैचोटी १०० प्रतिशतमा ट्यारिफ बढाएको छ।
अमेरिकामा चिनियाँ निर्मित विद्युतीय सवारी साधनमा बढेको ट्यारिफले गर्दा विक्री अहिले नगण्य छ । स्थानीय बजारमा बनेको इभी महंगोे हुँदा चिनीयाँ इभीले बजार लिएपछी अमेरिकाले यस्ते कदम चालेको देखिन्छ । यो कदम लाई बेइजिङले ‘नग्न संरक्षणवाद’को रूपमा निन्दा गरेको छ।
अमेरिकाले आफ्नै कार उद्योगलाई कर प्रोत्साहनको माध्यमबाट अनुदान समेत दिइरहेको छ जसले स्वदेशमा उत्पादित सवारी साधनहरू खरिद गर्न सस्तो बनाउँदछ।
यता युरोपेली आयोगका अध्यक्ष उर्सुला भोन डेर लेयेनले गत वर्ष सेप्टेम्बरमा आफ्नो स्टेट अफ द युनियन सम्बोधनमा चिनियाँ आयातमाथि छानबिन गर्ने घोषणा गरेकी थिइन् । विश्व बजारमा अहिले सस्तो चिनियाँ विद्युतीय कारको बाढी आएको छ,उनले भनिन्। ‘राज्यको ठूलो अनुदानले तिनीहरूको मूल्य कृत्रिम रूपमा कम राखिएको छ।
यसले हाम्रो बजारलाई विकृत बनाइरहेको छ । त्यस अनुसन्धानको प्रारम्भिक परिणामहरू अब आसन्न छन्। यो व्यापक रूपमा आशा गरिएको छ कि आयोगले चीनबाट आयातित विद्युतीय सवारीसाधनहरूमा अस्थायी रूपमा शुल्क बढाउनेछ, तेस्रो देशको आयातको लागि १० प्रतिशतबाट २० देखि २५ प्रतिशत पुर्याउन सकिने बताइएको छ ।
